Συγγραφικό Έργο

ΤΟ ΘΕΙΟ ΨΕΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “ΔΡΟΜΩΝ” το νέο βιβλίο –δέκατο στη συγγραφική σειρά– του συνθέτη και συγγραφέα Κώστα Μυλωνά, με τίτλο: «Το Θείο Ψέμα της Τέχνης».
Πρόκειται για ένα βιβλίο που πραγματεύεται, με πρωτότυπο και αυθεντικό τρόπο, τα αισθητικά ζητήματα της τέχνης. Στον πρόλογό του ο συγγραφέας, ανάμεσα στα άλλα, αναφέρει: «Τα στοιχεία για όλα αυτά που προσπάθησα να εκθέσω και ν’ αναλύσω, τα αναζήτησα κυρίως στο το χώρο της Λογοτεχνίας και του Κινηματογράφου. Και αυτό έγινε γιατί έχω ξοδέψει πολλές ώρες στις σκοτεινές αίθουσες βλέποντας αμέτρητες ταινίες και έχω σκύψει πολλά χρόνια διαβάζοντας μυθιστορήματα και ποιήματα. Έχω καταλάβει όμως, ότι δεν αρκεί μόνο να βλέπεις και διαβάζεις· χρειάζεται επίσης και η ψυχή σου να βρίσκεται κοντά σε αυτά που θέλεις και αγαπάς, για να θυμηθώ εδώ αυτό που έλεγε ο Κωστής Παλαμάς: “όσο πιο πολύ αγαπάς, τόσο πιο πολύ γνωρίζεις και μαθαίνεις”.
Η τέχνη παρουσιάζει με το δικό της τρόπο τη ζωή, αλλάζοντας και διαφοροποιώντας με τα δικά της εκφραστικά μέσα, τις καταστάσεις και τις συνθήκες της. Μεταβάλλει την πραγματικότητα και μεταμορφώνει την αλήθεια. Αυτή η αλλαγή, αυτή η μεταμόρφωση, εκτός του ότι είναι ένας από τους κύριους λόγους ύπαρξης της τέχνης, εμπεριέχει επίσης και το στοιχείο της μαγείας που η τέχνη οφείλει να εξασκεί.
Η τέχνη είναι σύμφυτη με τη μαγεία και ο καλλιτέχνης δημιουργός είναι ένας μάγος που μπορεί με τα τεχνάσματά του να μας γοητεύσει, να μας «παραπλανήσει», να μας «εξαπατήσει». Η τέχνη, λοιπόν λέει ψέματα! Μ’ αυτά τα ψέματα όμως, εισχωρεί βαθιά στην ψυχή, φτάνει στο όνειρο, ικανοποιεί τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες μας, αποκαλύπτει τη δική της αλήθεια.
Οι κήρυκες ιδεών στην τέχνη αποβλέπουν σε μια αλήθεια που, κατά κανόνα, την επομένη τους διαψεύδει. Η αλήθεια διαρκεί και παραμένει αναλλοίωτη, μόνο μέσα από τη μαγεία που η τέχνη μπορεί να προκαλέσει με το δικό της μοναδικό τρόπο.

Το πλούσιο και μεγάλο σε έκταση βιογραφικό του συνθέτη και συγγραφέα Κώστα Μυλωνά, δεν είναι δυνατόν να συμπεριληφθεί σ’ ένα ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Για το λόγο αυτό, αναφέρουμε τα πιο ουσιώδη σημεία της δραστηριότητάς του:
Ως συνθέτης έχει γράψει μουσική όλων των ειδών, σημαντικό μέρος της οποίας έχει εγγραφεί σε 3 δίσκους LP και 12 CD’s, που ακούγονται συχνά από διάφορους ραδιοφωνικούς σταθμούς και πολύ συχνότερα από το ΤΡΙΤΟ πρόγραμμα της ΕΡΑ. Έχει πραγματοποιήσει αμέτρητες, στην κυριολεξία, συναυλίες σ’ ολόκληρη την Ελλάδα, εισπράττοντας ενθουσιώδη υποδοχή από κοινό και Μ. Μ. Ε. Έχει συνεργαστεί με την Κ.Ο.Α. (Κρατική Ορχήστρα Αθηνών), ως κειμενογράφος και πιανίστας σε συναυλίες για το ελληνικό τραγούδι. Ως συγγραφέας έχει γράψει 9 βιβλία που έχουν εκδοθεί: 8 από τον “ΚΕΔΡΟ” και 1 από τη “ΝΕΦΕΛΗ”. Τα 6 από αυτά αποτελούν παρθενικές θεματολογικές καταθέσεις και διδάσκονται στα περισσότερα ελληνικά πανεπιστήμια. Για το μουσικό και συγγραφικό έργο του, έχει τιμηθεί με βραβεία και διακρίσεις, καθώς και με πληθώρα εγκωμιαστικών κριτικών σχολίων και αναφορών από όλα τα Μ.Μ.Ε.

psema

Μελοποιημένη Ποίηση

Το βιβλίο αυτό, αναφέρεται στο πολυσυζητημένο, αλλά όχι με επάρκεια και ορθότητα διερευνημένο, ζήτημα της Μελοποιημένης Ποίησης. Ερευνά και εξετάζει ένα φαινόμενο που κυριάρχησε στη μουσική ζωή του τόπου μας τις τελευταίες δεκαετίες και ιδιαίτερα κατά τη χρονική περίοδο 1960 – 1985, στο χώρο του λεγόμενου έντεχνου – λαϊκού τραγουδιού.
    Ο συγγραφέας του, με γνώση και αντικειμενικότητα, προσεγγίζει σφαιρικά το θέμα θίγοντας μια σειρά από ζητήματα και προβλήματα που προκύπτουν από τη σύζευξη ποίησης και μουσικής, θέτοντας βασικά ερωτήματα και δίνοντας ουσιαστικές απαντήσεις. Επισημαίνει και τεκμηριώνει με ακλόνητα επιχειρήματα ότι τόσο η ποίηση όσο και η μουσική, είναι δύο ξεχωριστές τέχνες με τη δική τους ανεξαρτησία και αυτοτέλεια και ότι στις κορυφαίες τους δημιουργίες δεν έχουν ανάγκη η μία την άλλη. Παρά ταύτα, όμως, δεν παραλείπει να σημειώσει ότι αν τηρηθούν ορισμένες αναγκαίες προυποθέσεις, μπορεί να επιτευχθεί η σύζευξη αυτών των δύο τεχνών.
    Επιλέγοντας ο συγγραφέας διάφορα παραδείγματα, δεν διστάζει να κρίνει την αποτυχία ορισμένων έργων μελοποιημένης ποίησης, χωρίς ωστόσο να παραβλέπει και την επιτυχία κάποιων άλλων.
    Τελικά, είναι ορθό η ποίηση- και ποια ποίηση να μελοποιείται; Τι είναι αυτό το περίφημο και πολυσυζητημένο πάντρεμα; Είναι γάμος από έρωτα ή συμφέρον ή απλά ένα συνοικέσιο;

Ιστορία του Ελληνικού Τραγουδιού

            


    Μέσα σε μια χρονική διαδρομή, που ξεκινάει απ' τα πρώτα μετά την επανάσταση του 1821 χρόνια και καταλήγει μέχρι τις μέρες μας, ξετυλίγεται με ύφος γλαφυρό και γλώσσα ρέουσα η ιστορία του ελληνικού τραγουδιού.
    Με μάτι άγρυπνο, οξύ κριτικό πνεύμα, αλλά και περισσή αγάπη, ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου παρακολουθεί και εκθέτει τα γεγονότα, τις συνθήκες και τους ανθρώπους που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πορεία και διαμόρφωση του ελληνικού τραγουδιού. Από τις σελίδες του γίνεται η παρέλαση όλων εκείνων των ονομάτων, μικρών και μεγάλων, που με τη δουλειά τους έδωσαν μέσα απ' το τραγούδι το στίγμα και την ταυτότητα του νεοέλληνα.

 

 

Μουσική και κινηματογράφος

 Δεν γνωρίζω αν, ακόμη και στη διεθνή βιβλιογραφία, υπάρχει προηγούμενο μιας τέτοιας μεθοδικής ανάλυσης των λειτουργιών της μουσικής στον κινηματογράφο. Αυτό ήδη δείχνει πόσο δύσκολο είναι ένα τέτοιο εγχείρημα, αλλά και πόσο μεγάλο το κενό που θέλει να καλύψει.
   Ο Κώστας Μυλωνάς, με τρόπο διεξοδικό και γλαφυρό... απευθύνεται τόσο στον επαγγελματία καλλιτέχνη όσο και στο ευρύτερο κοινό. Και εδώ βρίσκεται η μεγάλη αξία αυτού του βιβλίου. Είναι, συγχρόνως, χρήσιμο και γοητευτικό. Χρήσιμο για όλους, επειδή μας δείχνει με σαφήνεια και απλότητα τη λειτουργία της μουσικής στον κινηματογράφο, από τα πρώτα του βήματα έως τις μέρες μας. Γοητευτικό, γιατί με συγκεκριμένα παραδείγματα από τη φιλολογία της 7ης τέχνης μάς βοηθάει να ξαναδούμε (και να ξανακούσουμε) αγαπημένες σκηνές που έχουν σημαδέψει την ευαισθησία μας.

Πρόλογος Γ. Κουρουπού

 

Η Μουσική στον Ελληνικό  Κινηματογράφο

 Δεν είναι μόνο τα τραγούδια του Χατζιδάκι ή το συρτάκι από την ταινία Ζορμπάς που συνιστούν αυτό που λέμε μουσική στον ελληνικό κινηματογράφο
   Εκατοντάδες συνθέσεις με ωραιότατη και το κυριότερο, κινηματογραφικά κατάλληλη μουσική έχουν γραφτεί για να επενδύσουν και να υπηρετήσουν τις ταινίες.
   Αυτή η μουσική υπογράμμιση μπορεί να δώσει μια γεύση ποίησης στις διάφορες σκηνές μιας ταινίας, μπορεί να κάνει μοναδικό το πιο καθημερινό γεγονός, μπορεί να καταδείξει τις καθολικές διαστάσεις μιας προσωπικής ιστορίας
   Το βιβλίο αυτό ερευνά, εκθέτει, αναλύει και αξιολογεί τη μουσική στον ελληνικό ματογράφο από τα πρώτα του βήματα μέχρι τις μέρες μας.
Στις σελίδες του παρουσιάζεται το σύνολο σχεδόν των Ελλήνων συνθετών που ασχολήθηκαν με τη μουσική του κινηματογράφου: από τους πρωτεργάτες, αυτούς που έθεσαν τις βάσεις εως εκείνους που άρθρωσαν έναν μουσικό λόγο που στέκεται επάξια δίπλα στα αριστουργήματα της μουσικής του παγκόσμιου κινηματογράφου.
σημαδέψει την ευαισθησία μας.

Kείμενο ομιλίας της Χρυσάνθης Σωτηροπούλου (Διδάκτωρ Πανεπιστιμίου Πάτρας για τον κινηματογράφο) κατα την παρουσίαση του βιβλίου

 

Ελληνική Μουσική

«...Τα τραγούδια αυτά κρύβουν μέσα τους την, από καιρό χαμένη στους μουσικοθεατρικούς χώρους της επιθεώρησης και της οπερέτας, ευαισθησία του κοινού της εποχής. Μιας εποχής κατά την οποία κυριαρχούσαν η συναισθηματική φτήνια, η εύκολη συγκίνηση και η φυγή από την πραγματικότητα.
Δεν εννοώ, βέβαια, τη φυγή εκείνη που πραγματοποιείται μέσα από μια διαδικασία υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας, υψηλής αισθητικής συγκίνησης, μέσα από το ήθος μιας αληθινής και σπάνιας τέχνης. Ούτε την απόδραση εκείνη που σε απεγκλωβίζει από την φυλακή και το μίζερο χώρο της ζωής και σε ταξιδεύει στον ελεύθερο χώρο και στη μαγεία της τέχνης. Εννοώ την εύκολη αποδοκιμασία και άρνηση της ζωής που καταφεύγει στο χώρο εκείνο της ανούσιας και ευτελούς διασκέδασης, που σκόρπιζε με αφθονία τότε το τραγούδι...»

Κριτική του Ηλία Μαγκλίνη στο περιοδικό "Διαβάζω".

 

Μουσικά Θέματα και πορτρέτα

Το βιβλίο αυτό είναι μια περιπλάνηση στον κόσμο της μουσικής. Περιλαμβάνει θέματα και πορτρέτα τόσο της λόγιας όσο και της λεγόμενης «έντεχνης-λαϊκής» μουσικής έκφρασης - ελληνικής και ξένης. Ο αναγνώστης θα βρει στις σελίδες του μικρές σε έκταση αλλά συνοπτικές μελέτες και άρθρα που αναφέρονται στο φαινόμενο Μότσαρτ, στους μεγάλους μαέστρους Βίλχελμ Φουρτβαίνγκλερ και Δημήτρη Μητρόπουλο, στη δημιουργία της ελληνικής Εθνικής Μουσικής Σχολής, στη μελοποιημένη ποίηση, στην παράδοση, στο πολιτικό τραγούδι, στον Μάνο Χατζιδάκι, στον Κώστα Γιαννίδη, στη μουσική για τη μεγάλη οθόνη... Η γνώση, ο τρόπος προσέγγισης και το ύφος του συγγραφέα δίνουν τη δυνατότητα στον αναγνώστη να απολαύσει ένα βιβλίο συγχρόνως χρήσιμο και γοητευτικό.

Kείμενο για την παρουσίαση του βιβλίου ''ΜΟΥΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ'' της Ρενάτας Δαλιανούδη (Μουσικολόγος, Διδάκτωρ Παν. Αθηνών)

 

Δοκίμια & Άρθρα

Όλα σχεδόν αυτά τα κείμενα έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ κ.α.) και περιοδικά (ΔΙΑΒΑΖΩ, ΠΟΛΥΤΟΝΟ κ.α.).

• Το θείο ψέμα της τέχνης
• Θυμάμαι τον Παπαδίτσα
• Έκτωρ Κακναβάτος
• Ο Άγιος Φραγκίσκος της … μουσικής
• Άξιον Εστί
• Αττίκ
• Η όπερα στον κινηματογράφο
• Η μουσική στον ελληνικό κινηματογράφο
• Κώστας Καπνίσης
• Λειτουργία και τρόποι χρήσης της κινηματογραφικής μουσικής
• Ο έρωτας στο ελαφρό και στο έντεχνο-λαϊκό τραγούδι
• Ο μεγάλος ερωτικός
• Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου: Από τον Κρυστάλλη στο λαϊκό τραγούδι
• Ενα κείμενο για το βιβλίο: Wilhelm Furtwagler Μουσική και Λόγος
• Η μουσική ενάντια στον πόλεμο
• Η παράδοση και το πρόβλημα της επιβίωσής της στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι
• Νίκος Γκάτσος
• Το νέο κύμα – Ακμή και παρακμή
• Το πολιτικό τραγούδι στη δεκαετία του '70

πάνω

 

ezc